Тываны А. С. Пушкин аттыг национал ном саынга чурт-шинчилел чогаалы болгаш национал библиография килдизини ажылдакчызы Чечек Монгуш Кызылды 2 дугаар ортумак школазыны 10 «а» биле 10 «б» класстарыны реникчилеринге «Тыва чонну чаагай чачылдары бо еде» деп темага чугааны чорутканын ном саы дынаткан.
Школачылар сес айтырыгдан (улуг кижини чугаазын дынаар, зе кирбес; отче хирлиг чл октавас...) тургустунган анкетага база харыылаан.
Салым-чаяанныг этнограф, сураглыг чогаалчы М. Кенин-Лопсанны «Тыва чонну бурунгу ужурлары» деп номунда «Чачыл дээрге кижи боду-дур. Чер кырынга кандыг-бир чон кажан тывылганыл, ол еден эгелеп, ол чонну ске чоннардан ылгалыр онзагай чачылы турар. Чачыл болза, чс-чс чылдарны ажып эрткен болгаш кандыг-бир чонну бодуну зп олурар салгалынга арттырып каан ыдыктыг чагыы болур» – деп бижээн.
реникчилер хемчегге улуг сонуургал-биле киржип, айтырыгларга идепкейлиг харыылааннар.









































