Тываны Баштыы Владислав Ховалыгны башкарылгазы-биле эрткен аппарат хуралынга мал чемин белеткээр кампанияны чугаалашкан. Октябрь 13-т хн-биле алырга, 15 кожуунну 11-инде мал чеми белеткээр кампания долузу-биле доозулган. Чижээлээрге, Кызыл кожуун мал чеми белеткээр планын 18 хуу, а Тожу кожуун 30 хуу ажыр ксеткен. Оо-биле чергелештир республиканы болгаш муниципалдыг мал чемини курлавырын хевирлээр ажылдар чоруп турар.
«Бо чай каа болгаш изиг болганындан, элээн каш кожууннарда сиген-ширбиил байдалын бергедеткен. Республиканы кжениишкиннери-биле мал чеми белеткээр план 98,9 хуу ксеттинген. 215 му ажыг тонна сигенни кезип белеткеп алган. Баш бурунгаар санаашкыннардан алырга, 5 му хире гектар тарылга шлнден джт алдынмаан. Ындыг болзажок, бергедээшкиннер турза-даа, келир кыштаглаашкынны хр эртер дээш, бг-ле члдерни кылыр бис» – деп, Владислав Ховалыг хурал соонда дынаткан.
Тываны Кдээ ажыл-агый болгаш аъш-чем яамызы каадаашкынны уржуктарын Владислав Ховалыгга дынаткан. Октябрь эгезинде тодараттынганы болза, 4,8 му гектар тарылга шл, оо иштинде тараа резини чашкан 2,2 му гектар болгаш мал чиир культура тараан 2,6 му хире гектар шл каадаашкындан когараан. 2025 чылды каадаашкыны регионну кдээ ажыл-агыйынга 32 сая рубльди когаралын чедирген. Когаралды санаары уламчылап турар болганда, ол чгле баш бурунгаар сан-чурагайлар-дыр деп, албан чери дынаткан.
Тываны чеди кожууну: Чн-Хемчик, Ст-Хл, Чаа-Хл, Улуг-Хем, Чеди-Хл, Эрзин, Мгн-Тайга ийи ай чыгыы рглчлээн каадаашкындан когараан. Республиканы Чазаа бойдус халавыны уржуун кргеш, айыттынган ол кожууннар девискээринде регионалдыг онза байдалды чарлап, камгаладылгалыг араттар камгалакчыларындан компенсацияны, а скелери эрге-чагыргадан боттуг деткимчени алыр арганы берген.
Тываны ске девискээрлеринге каа чайдан мал чемини культураларыны джд эвээжээни бадыткаттынган, бир гектардан ортумаа-биле 10 центнерден эвээшти ажаап алган. Тываны араттары келир кышка мал чеми белеткээр планын кседип, 215 му ажыг тонна сигенни кезип алган.
Мал чемини крне курлавырын тургузары – амгы еде яамыны ажылы. Муниципалдыг курлавыр колдуунда белеткеттинген: 1022 тонна белеткээр планны 12 кожуун 90 хире хуу кседип, 901 тонна чедирген. Дрт кожуун мал чемин ам-даа белеткевишаан. 2025 чылда мал чеминге 470 тонна республика курлавырын белеткээр планны 52 хуу чедирип, 245 тоннаны шыгжаан.
Кадаашкындан когараан дыка хй кожууннарны ажыл-агыйларынга мал чемини курлавырын шыгжаары – ийиги кол угланыышкын. Владислав Ховалыг ол айтырыгны онза хыналдага алырын Кдээ ажыл-агый яамызынга дааскан.
Бо чоокку еде ске девискээрлерни шлдерин ажыглаар арганы араттарга берип, кожа-хелбээ кожууннарны болгаш регионнарны ажыл-агыйларындан мал чемин садып алырын дугуржуру чугула.
